Όχι άλλοι προστάτες της μουσικής, ρε
Πριν μερικά χρόνια - εποχή Antique στη Eurovision - είχε τύχει να βρεθώ με το έτερον ήμισυ στο καφέ-μπαρ-εστιατόριο-αναψυκτήριο (αυτές οι δημοτικές επιχειρήσεις όλα-σε-ένα) που λειτουργεί δίπλα από το Θέατρο Βράχων στο Βύρωνα για χαλαρή μπυρίτσα και μεζεδάκια. Με το τέλος του φαγοποτιού είπαμε να δούμε τι παιζόταν στο Θέατρο - είχε συναυλία ο Μιλτιάδης Πασχαλίδης, από τον οποίο είχα ακούσει 3-4 τραγούδια που μου άρεσαν. Μπαίνουμε, καθόμαστε, ακούμε 1-2 τραγούδια, όλα ωραία και καλά, ώσπου στο διάλειμμα μεταξύ δύο τραγουδιών ο Πασχαλίδης άρχισε να κράζει την Παπαρίζου, τη σκηνική της παρουσία, τη Eurovision γενικότερα, και μέσα στην παραζάλη του έλεγε κάτι για συνεντεύξεις που δεν του έπαιρναν και κάτι τέτοια περίεργα. Και καλά, μαλάκας ο Πασχαλίδης, ΟΚ, όλοι έχουμε τα ελαττώματά μας. Το κοινό όμως γελούσε στην κάθε αυτάρεσκη μαλακία του Πασχαλίδη, με ένα στυλάκι "κοίτα τι ωραία που κράζουμε τους ποταπούς εμείς οι ποιοτικοί και έντεχνοι". Δεν χρειάζστηκε παρά ένα βλέμμα (μου αρέσει όταν συνεννοούμαστε έτσι) και αμέσως σηκωθήκαμε και φύγαμε εκνευρισμένοι από τη μαλακία που δέρνει ορισμένους που θεωρούν την ευθεία προσβολή της προσωπικότητας ως αυτοεπιβεβαίωση και ένδειξη ανωτερότητας.
Σήμερα έτυχε να διαβάσω ένα post σε ένα νέο και ελπιδοφόρο μουσικό blog για μια εκδήλωση που έγινε την περασμένη Παρασκευή με τίτλο EurovisiOFF ως αντίσταση στην "απόλυτη άρνηση της μουσικής κληρονομιάς" που συνιστά η Eurovision και ως "αμφισβήτηση της κυρίαρχης κουλτούρας στην πράξη". Συμμετείχαν, λέει, καλλιτέχνες από τη Νιγηρία, τη χώρα των Βάσκων κλπ. καθώς και ο Χρήστος Θηβαίος. Ο τελευταίος δήλωσε μεταξύ άλλων ότι εκδηλώσεις σαν τη Eurovision "ευτελίζουν και εξαφανίζουν τις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες και διαφορές των χωρών" και "δημιουργούν ένα ομοιόμορφο καλλιτεχνικό πρότυπο περιορίζοντας κατά πολύ τη δυνατότητα έκφρασης διαφορετικών μουσικών ειδών".
Χρήστο μου, όταν υπεραναλύουμε πράγματα που δεν αξίζουν τον κόπο κάνουμε κακό στα ίδια τα δικά μας επιχειρήματα. Και οι δήλωσεις σου αυτό ακριβώς κάνουν. Δίνουν μεγαλύτερη αξία στη Eurovision από αυτό που πραγματικά είναι, ένα πανηγυράκι δηλαδή που οι περισσότεροι το βλέπουμε για 2 μέρες, γελάμε και το ξεχνάμε μετά. Ούτε επηρεάζει, ούτε δημιουργεί πρότυπα - ευτυχώς ή δυστυχώς οι σημερινοί πιτσιρικάδες έχουν πολύ περισσότερες αφορμές για να έχουν ως πρότυπα τα ποπ είδωλά της εποχής. Στο κάτω-κάτω, και η ελαφρότητα έχει θέση στη ζωή μας, αρκεί να ξέρεις να κρατάς τις αποστάσεις σου από αυτή και να μην την κάνεις σημαία - και σε κάθε περίπτωση να μην ντρέπεσαι ούτε να σε κάνουν να απολογείσαι οι αυτόκλητοι ή ετερόκλητοι "θεματοφύλακες" της ποιότητας. Α, και τα περί περιορισμού στην έκφραση διαφορετικών μουσικών ειδών στην εποχή του Internet και της άμεσης και δωρεάν (έστω και παράνομης) ανταλλαγής μουσικών αρχείων τα ακούω τζάμπα και βερεσέ.
Επίσης, αυτή την επιλεκτική ευαισθησία που χαρακτηρίζει τέτοιου είδους αντιδράσεις ή ποιοτικά "μανιφέστα" δε μπορώ να την δεχτώ. Μάλιστα ο διαχωρισμός σε ποιοτικό και μη τραγούδι γίνεται από τους ίδιους τους καλλιτέχνες που (αυτο)προσδιορίζονται ως ποιοτικοί και κράζουν τους απέναντι, τους "εμπορικούς". Μπορούν λοιπόν να μου εξηγήσουν οι υπέρμαχοι της "ποιοτικής" μουσικής έκφρασης για ποιο λόγο χρησιμοποιούν τα ίδια οχήματα με τους "εμπορικούς" καλλιτέχνες για να προωθήσουν την "έντεχνη" πραμάτεια τους; Ή γιατι το μπουκάλι ουίσκι κοστίζει το ίδιο είτε πας να δεις τον "ποιοτικό" Γιάννη Κότσιρα είτε τη "εμπορική" Θέλξη; Ή γιατί έχει καταφέρει το ελληνικό "έντεχνο" μουσικό κύκλωμα να αναπαράγει τους ίδιους και τους ίδιους καλλιτέχνες ή copycats αυτών (βλέπε Πυξ-Λαξ και σόι) και τα ίδια μα ίδια τραγούδια; Και, τέλος, μπορούν στο κάτω-κάτω να μου εξηγήσουν ποιοι διάολο ευθύνονται που το "έντεχνο" τραγούδι παρουσιάζει τέτοιο τέλμα τα τελευταία χρόνια;
The bottom line is: δεν έχουμε ανάγκη από τέτοιους τοποτηρητές της ποιότητας και θεματοφύλακες της μουσικής παράδοσης. Και αν στη πρώτη περίπτωση που ανέφερα (Πασχαλίδης) η προσωπική επίθεση προήλθε από αγνή και αμόλυντη κακεντρέχεια, στη δεύτερη περίπτωση (Θηβαίος) προέρχεται από λανθασμενη θεώρηση της υποτιθέμενης απειλής και του ρόλου ορισμένων ως προστατών της μουσικής ποιότητας. Άλλες είναι οι πολιτισμικές απειλές και σ' αυτές δεν ανήκει η Eurovision.
Mood: We don't need no thought control
Σήμερα έτυχε να διαβάσω ένα post σε ένα νέο και ελπιδοφόρο μουσικό blog για μια εκδήλωση που έγινε την περασμένη Παρασκευή με τίτλο EurovisiOFF ως αντίσταση στην "απόλυτη άρνηση της μουσικής κληρονομιάς" που συνιστά η Eurovision και ως "αμφισβήτηση της κυρίαρχης κουλτούρας στην πράξη". Συμμετείχαν, λέει, καλλιτέχνες από τη Νιγηρία, τη χώρα των Βάσκων κλπ. καθώς και ο Χρήστος Θηβαίος. Ο τελευταίος δήλωσε μεταξύ άλλων ότι εκδηλώσεις σαν τη Eurovision "ευτελίζουν και εξαφανίζουν τις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες και διαφορές των χωρών" και "δημιουργούν ένα ομοιόμορφο καλλιτεχνικό πρότυπο περιορίζοντας κατά πολύ τη δυνατότητα έκφρασης διαφορετικών μουσικών ειδών".
Χρήστο μου, όταν υπεραναλύουμε πράγματα που δεν αξίζουν τον κόπο κάνουμε κακό στα ίδια τα δικά μας επιχειρήματα. Και οι δήλωσεις σου αυτό ακριβώς κάνουν. Δίνουν μεγαλύτερη αξία στη Eurovision από αυτό που πραγματικά είναι, ένα πανηγυράκι δηλαδή που οι περισσότεροι το βλέπουμε για 2 μέρες, γελάμε και το ξεχνάμε μετά. Ούτε επηρεάζει, ούτε δημιουργεί πρότυπα - ευτυχώς ή δυστυχώς οι σημερινοί πιτσιρικάδες έχουν πολύ περισσότερες αφορμές για να έχουν ως πρότυπα τα ποπ είδωλά της εποχής. Στο κάτω-κάτω, και η ελαφρότητα έχει θέση στη ζωή μας, αρκεί να ξέρεις να κρατάς τις αποστάσεις σου από αυτή και να μην την κάνεις σημαία - και σε κάθε περίπτωση να μην ντρέπεσαι ούτε να σε κάνουν να απολογείσαι οι αυτόκλητοι ή ετερόκλητοι "θεματοφύλακες" της ποιότητας. Α, και τα περί περιορισμού στην έκφραση διαφορετικών μουσικών ειδών στην εποχή του Internet και της άμεσης και δωρεάν (έστω και παράνομης) ανταλλαγής μουσικών αρχείων τα ακούω τζάμπα και βερεσέ.
Επίσης, αυτή την επιλεκτική ευαισθησία που χαρακτηρίζει τέτοιου είδους αντιδράσεις ή ποιοτικά "μανιφέστα" δε μπορώ να την δεχτώ. Μάλιστα ο διαχωρισμός σε ποιοτικό και μη τραγούδι γίνεται από τους ίδιους τους καλλιτέχνες που (αυτο)προσδιορίζονται ως ποιοτικοί και κράζουν τους απέναντι, τους "εμπορικούς". Μπορούν λοιπόν να μου εξηγήσουν οι υπέρμαχοι της "ποιοτικής" μουσικής έκφρασης για ποιο λόγο χρησιμοποιούν τα ίδια οχήματα με τους "εμπορικούς" καλλιτέχνες για να προωθήσουν την "έντεχνη" πραμάτεια τους; Ή γιατι το μπουκάλι ουίσκι κοστίζει το ίδιο είτε πας να δεις τον "ποιοτικό" Γιάννη Κότσιρα είτε τη "εμπορική" Θέλξη; Ή γιατί έχει καταφέρει το ελληνικό "έντεχνο" μουσικό κύκλωμα να αναπαράγει τους ίδιους και τους ίδιους καλλιτέχνες ή copycats αυτών (βλέπε Πυξ-Λαξ και σόι) και τα ίδια μα ίδια τραγούδια; Και, τέλος, μπορούν στο κάτω-κάτω να μου εξηγήσουν ποιοι διάολο ευθύνονται που το "έντεχνο" τραγούδι παρουσιάζει τέτοιο τέλμα τα τελευταία χρόνια;
The bottom line is: δεν έχουμε ανάγκη από τέτοιους τοποτηρητές της ποιότητας και θεματοφύλακες της μουσικής παράδοσης. Και αν στη πρώτη περίπτωση που ανέφερα (Πασχαλίδης) η προσωπική επίθεση προήλθε από αγνή και αμόλυντη κακεντρέχεια, στη δεύτερη περίπτωση (Θηβαίος) προέρχεται από λανθασμενη θεώρηση της υποτιθέμενης απειλής και του ρόλου ορισμένων ως προστατών της μουσικής ποιότητας. Άλλες είναι οι πολιτισμικές απειλές και σ' αυτές δεν ανήκει η Eurovision.
Mood: We don't need no thought control
Αυτά.
Μα, οχι και δημιουργία προτύπων η Γιουροβίζιον! Θα το διαβάζουν αυτό οι υπεύθυνοι των "μουσικών ακαδημιών" της τιβι και θα τραβάνε τα μαλλιά τους, μπρίκια κολλάνε τόσο καιρό;
Τώρα όσο για την εξαφάνιση των πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων, ενα δίκιο το έχει, άκουγες τραγούδια και δεν καταλάβαινες απο ποιά χώρα είναι. Αν και τώρα που το ξανασκέφτομαι, ίσα ίσα, στη Γιουροβίζιον τις περισσότερες φορές για να δείξουν οτι έχουν και λίγο "εθνικό" χρώμα, ρίχνουν μέσα στο άσμα και ολίγη απο καμια γκάιντα, κανα νταούλι κλπ, ειδικά οι βαλκάνιοι.
Όπως και να'χει, αυτή η παγκοσμιοποίηση της μουσικής έχει συμβεί προ πολλού, δε νομίζω οτι ο συγκεκριμένος διαγωνισμός έχει τόση ισχύ όση θα ήθελαν ίσως να του δώσουν για να τον δαιμονοποιήσουν πιο εύκολα...
Όσο για την εξαφάνιση των ιδιαιτεροτήτων, ποιος είπε ότι το είδους τραγουδιού που παρουσιάζεται στη Eurovision αντιπροσωπεύει τις μουσικές παραδόσεις των κρατών της Ευρώπης; Καραμελοτράγουδα είναι, αναλώσιμα όσο και το μαλλί της γριάς. Σε καμία περίπτωση δεν τις αντιπροσωπεύουν.
Το θέμα όμως είναι ότι ποτέ η Eurovision δεν προσπάθησε να αναδειχτεί ως θεματοφύλακας της μουσικής παράδοσης της Ευρώπης, ούτε να προκρίνει ότι λειτουργεί ως τέτοια. Εξάλλου, η μουσική παράδοση ενυπάρχει και αναπτύσσεται μέσα από την πορεία ενός λαού και δεν καθορίζεται από τις επιτροπές και τα televoting.
Αυτό εννοώ όταν λέω "λάθος στόχευση".